17 علامتی که نشون میده بچه تون مشکل سلامت روان داره!
تا حالا فکر کردین که بچه ی شما چقدر به بچه های عادی شبیهه؟ تا حالا رفتارهای عجیب ازش دیدین؟ تو این مقاله میخوایم به چندتا از رایج ترین علائم بیماری روانی اشاره کنیم
بیمار روانی یا جامعه ستیز: چه فرقی میکنه؟!
اول از هر چیزی اجازه بدین که در مورد فرق بیمار روانی و جامعه ستیز صحبت کنیم. اگر بخواهیم به زبان ساده حرف بزنیم باید بگوییم که بیمار روانی بیشتر وقت ها مستعد رفتارهای خودخواهانه و عدم پشیمانی است( البته این ماجرا به خاطر ژن هاست) در حالیکه می تونن به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند و چهره ی جذابی از خودشون نشون بدن. اما جامعه ستیز معمولا به دلیل فاکتورهای مختلف محیطی ( به عنوان مثال خاطره ای از سوءاستفاده در کودکی) و تمایل به رفتارهای تکان دهنده، نامنظم و …معمولاً میتوانند مستعد بروز طغیان های خشونت آمیز باشند.
گرچه هر دوی این عارضه ها میتوانند به شدت وحشتناک باشند اما تشخیص بیمار روانی واقعا سخت تره. از خودتون می پرسین چرا؟ چون به تدریج یاد می گیرن که چهره ی یه آدم عادی رو تقلید کنن و دیگه اصلاً نمیشه تشخیص داد که دچار مشکل هستن! نکته ای که باید بدونید اینه که اساساً نمی تونیم بچه ها رو دچار مشکل سلامت روان بدونیم، همونجوری که به عنوان یک بیماری بزرگسالان می شناسیم. اما به هرحال یه سری علامت وجود داره که می تونیم در بچه ها تشخیصشون بدیم.
بچه هایی که علامت های مشکل سلامت روان دارند معمولاً به عنوان اشخاصی که رفتارهای ضد اجتماع دارن شناخته میشن، تا وقتی که به بزرگسالی میرسن و متوجه میشین که ای دل غافل، بچه بیمار بوده و شما نمی دونستین!
عدم توانایی برای همدلی
این مسئله واقعا بزرگه! اگر بخوایم دقیق تر توضیح بدیم باید بگیم که یک بیمار روانی کسیه که احساس همدلی و دلسوزی برای اطرافیان خود به هیچ وجه نداره! حتی بعضی وقت ها بدون این که دلیل خاصی داشته باشه، رفتارهای خشن و غیرعادی از خودش نشون میده. بنابراین دیگه نیازی نیست که بگیم مشاهده ی این علامت در بچه ی کوچکتون میتونه اساساً هشدار جدی و خطرناکی باشه! اساساً برای دسته بندی انواع بیمارهای روانی ( سایکوپث) اون ها رو توی دو دسته قرار میدیم: یا میتونن به شدت مرموز و گوشه گیر باشن یا این که رفتارهای تهاجمی داشته باشن و برای بچه های دیگه، قلدری هم کرده باشن!
پروفسور استن اسکات که یک دانشمند ماهر در روانشناسی کودکانه، میگه که: این جور بچه ها فقط یکم شیطون نیستن. بلکه کاملاً توی اعمال شیطنت آمیز خودشون جدی هستن و با علم به کارشون، میخوان که صدمه وارد کنن. در حقیقت بچه هایی که دچار این علائم هستن، بدون این که براشون فرقی داشته باشه، میتونن شاهد ناراحتی و زجر کشیدن اطرافیانشون باشن! حالا چه این درد فیزیکی باشه و چه احساسی!
اوقات تلخی و خشم زیاد
یکی دیگه از علائم بزرگ ابتلای کودک شما به بیماری سلامت روان ، اینه که همیشه احساس خشم داره! خیلی از این بچه ها، کلکسیونی از مشکلات رفتاری دراماتیک هستن. از دزدی های کوچولو گرفته تا دعوا کردن مداوم در مدرسه( که البته همیشه هم خودشون دعوا رو شروع می کنن) اما به طور شاخص، رفتارهای خشونت بار زیادی که خارج از حالت عادی باشه علامت هشدار دهنده ای باشه. به خصوص اگه یک لحظه بچه تون شدیداً خشمگین و عصبانی باشه و لحظه ی دیگه به طرز عجیبی دوست داشتنی و ناز میشه! حواستون به این تغییر حالت های ناگهانی هم باشه چرا که واقعا میتونن چراغ قرمز هشدار دهنده ای برای بیماری روانی کودکتون باشن!
شدیداً فریبکار و گول زننده هستن!
به عنوان والدین، ما مقصریم چون که بیشتر مواقع برای راحتی کار خودمون بچه ها رو گول می زنیم! البته ناگفته نمونه که بعضی وقت ها والدین هم گول لب و لوچه ی آویزون و اشک های دروغکی بچه هاشون رو می خورن و فوری دلشون به رحم میاد و آن چه که بچه میخواد رو براش فراهم میکنن! اما برای بچه هایی که علائم بیماری روانی دارن، باید حسابی حواستون رو جمع کنید. البته منظورمون این نیست که بیخود به بچه ی خودتون شک داشته باشین چون که تقریبا همه ی بچه ها بعضی وقت ها ممکنه لوس بشن اما برای بچه های بیمار، ممکنه به تدریج تبدیل به یک بازی خطرناک برای نمایش رفتارهای ضد اجتماعشون بشه. اینجور بچه ها میتونن برای به دست آوردن چیزی که میخوان به شدت جذاب و دوست داشتنی بشن که در واقع یه جورایی ترسناکه! اگر مشکل بچه تون رو از همون کودکی تشخیص ندین، این معضل در بزرگسالی هم همراهش خواهد بود و وقتی که فکر کنه اطرافیانش ازش دور میشن، بدتر هم خواهد شد.
بیماران روانی می تونن به راحتی تشخیص بدن که نقطه ضعف شما چیه، به این ترتیب با زیرکی شما رو به دام خودشون میکشونن و از این نقطه ضعف علیه خودتون استفاده میکنن. فکر نکنین این مسئله در مورد بچه ها صدق نمی کنه!
این دسته از بچه ها اگر مچشون در حین انجام کار بد گرفته بشه، فوری عذرخواهی میکنن تا این امتیاز رو از دست ندن!
دروغگویی بسیار!
تمام بیماران سلامت روان به ذات بسیار دروغگو هستن و اصالاً یکی از مشخصه های اصلیشون همینه. اصلا هم نمی تونن کاری برای این خصلت بد انجام بدن و در واقع دروغگویی بخشی از ژنتیک اونا شده! اون ها دروغگوهای خیلی خوبی هستن و به تدریج فکر می کنن که اصلاً نمی تونی مچ دروغگویی هاشون رو بگیری! دقیقا به همین خاطره که خیلی از بیماران روانی می تونن ظاهر رو حفظ کنن و حتی روابط سالم و شادی رو هم داشته باشن. اونها دقیقا می دونن که باید چی بگن تا همیشه مردم نظر خوبی نسبت بهشون داشته باشن!
درست کردن و حفظ کردن دروغ ها بخشی از ذات این دسته از بیماران میشه حتی اگر سنشون خیلی کم باشه. به همین خاطر حسابی مراقب بچه هایی که توی دروغگویی ماهر هستن باشین. البته منظورمون به بچه های خیال پرداز نیست چون که فانتزی و داستان سرایی بخشی از هر کودکیه!
عدم احساس گناه و پشیمانی!
اصلاً چرا یک بیمار روانی( حتی کودک) باید براش مهم باشه که چه بلایی سر بقیه میاد، وقتی که خودش عامدانه تموم این اتفاقات و بلاها رو رقم زده و اصلا هم احساس پیشمونی و گناه هم نداره؟!! تو چشم تمام بچه های بیمار، اینجوریه که اقدام درست رو انجام دادن و اصلاً گناهکار نبودن. قضیه تو ذهن اونا ساده ست: اونا دارن درست میگن و شما اشتباه می کنین! به همین خاطره که اصلاً عجیب نیست که این دسته از بچه ها، احساس پشیمونی و گناه، که دو احساس اصلی انسانی هستن، رو ندارن!
در واقع خیلی از دانشمندان میگن که بچه های این مدلی، توی قسمت هایی از مغز که مسئول کنترل و تعادل احساسات هست، به اندازه ی کافی رشد نکردن و به همین خاطره که دچار مشکل شدن. به همین دلیل اگر بچه ای دارید که اصلاً براش مهم نیست که چه جوری با هم کلاسیاش یا خواهر و برادرش رفتار میکنه، یعنی اوضاع قاراشمیشه و حتما باید ببرینش سراغ یه روانشناس!
بی تفاوتی نسبت به مجازات!
ثابت شده که قوانین و مجازات برای یه بیمار روانی اصلاً و ابداً اهمیتی نداره. به همین خاطر اگر می خواید بچه بیمارتون رو به خاطر کار زشتی که انجام داده مجازات کنید، اما متوجه میشید که اصلاً واسش اهمیت نداره و مثل باقی بچه ها رفتار نمی کنه، اصلاً نباید تعجب کنید. در حقیقت، کودکانی که مبتلا به بیماری های سلامت روان هستن، پروسه ی تنبیه رو چیز کاملاً متفاوتی می بینن! در نتیجه وقتی که تنبیهشون می کنین، باعث میشه که تصمیمات بزرگتر و خطرناک تری بگیرن و کلاً ترس رو بزارن کنار که خداییش ماجرا رو ترسناک میکنه!
بیماران روانی باور دارن که به خاطر کاراشون قراره بهشون جایزه داده بشه و دلیل خیلی خوبی برای انجام کارهاشون دارن. یه روانشناس خیلی معروف به نام جسی پرینز که روی مجرمان خطرناک کار می کرده میگه: وقتی که با این مجرمان که بیشترشون بیماران سلامت روان هم بودن صحبت می کردم، احساسم این بود که اصلاً از زندانی بودن خودشون راضی نیستن و واقعا احساس ناراحتی می کنن. در واقع فکر می کنن که سزاوار این همه مجازات نبودن و کار درستی انجام دادن! اما درست در همین لحظه اسیر شدن و حالا قراره مجازات بشن! در واقع این مجازات بهشون میگه که از اساس کارشون اشتباه بوده. واسه همین اصلاً طاقتش رو ندارن و عصبی میشن!
به همین دلیل اگه وسط تنبیه کردن بچه تون متوجه شدید که مدام شونه بالا میندازه و بی تفاوته، وقتش رسیده که سراغ یه متخصص برید( البته برای ما اصلاً این مسئله صدق نمیکنه، چون که هرچی بیشتر کتک میخوردیم، بیشتر می خندیدیم و حرص مامانا رو درمیاوردیم!)
کاملاً جذاب و خواستنی!
یادتون میاد که تو سریال دکستر، تموم قاتلای سریالی فوق العاده جذاب و خواستنی بودن؟! این مسئله به خاطر قدرت بی نظیر بیماران روانی برای تقلید حالات آدم های طبیعیه. به همین خاطر می تونن راحت ادای آدم های جذاب رو دربیارن و در نهایت همه رو به سمت خودشون جذب کنن! جذابیت غیرقابل کنترل، یکی از اصلی ترین نشانه های بیماری روانی در کودکان است. البته بزرگسالان هم به گاهی این خصوصیت رو پیدا می کنن. اینم بگیم که تشخیص این مشکل واقعا خیلی سخته. حتی اگر وقتی که این بیماران در سن پایین هستن هم می تونن به شدت جذاب و خواستنی باشن و می تونن به راحتی شما رو به انجام کاری که دوست دارن وادار کنن! ما به عنوان والدین ممکنه فکر کنیم که عجب بچه ی جذابی داریم که استعدادهاش شکوفا شده اما در حقیقت ممکنه به سادگی اشتباه کرده باشیم و یه بچه ی بیمار تو خونه مون داشته باشیم که شدیداً احتیاج به مراقبت داره!
ظلم به حیوانات!
این یکی تحت عنوان نظریه بحث برانگیز و مباحثه شده “سه گانه مک دونالد” (که بهش “سه گانه قتل” هم میگن) شناخته شده است که امروزه هنوز هم در کلاس های جرم شناسی و روانشناسی تدریس میشه!
اگر بخواییم خلاصه بگیم، باید بگوییم که ظلم به حیوانات یکی از فاکتورهاییه که می تونه نشون دهنده ی آینده خطرناک کودک باشه و به عنوان علامت بیماری سلامت روان شناخته میشه! در سال 1963 یکی از استادای دانشگاه کلرادو گفت که اگر بچه ای با حیوانات کوچک خشن برخورد کرد( مثل پرنده ها، قورباغه ها یا…) ، ممکنه نشون دهنده ی این باشه که بعداً به سراغ قربانی های بزرگتری مثل انسان هم بره. به هرحال اگر بچه تون نسبت به حیات و زندگی موجودات دیگه هیچ احترامی نمیزاره، واقعا زنگ هشدار بزرگیه!
به شب ادراری مبتلاست!
علاوه بر خشونت با حیوانات، دومین فاکتور از سه گانه مک دونالد، اینه که بچه تخت خوابش رو خیس میکنه! از بچه های نوزاد و خیلی کوچیک صحبت نمی کنیم ها؛ بلکه منظورمون اون دسته از بچه هاییه که اصلاً تو سنی نیستن که بخوان شب ادراری داشته باشن. البته اگر بچه تون شب ادراری داره، لازم نیست فوراً پنیک بزنین و وحشت کنین! خیس کردن جا معمولاً دلایل قابل توضیح دیگه ای داره اما به هر حال ممکنه از علائم بیماری روانی هم باشه! البته تشخیص این مشکل برای والدین هم واقعا سخته چون که بیشتر بچه ها این مشکل رو دارن! اما به هرحال ارزشش رو داره که بچه تون رو پیش یه متخصص ببرین. نمی خوایم شما رو بترسونیم اما بیشتر قاتلای سریالی گفتن که تو بچگی شب ادراری داشتن!
آتیش بازی راه میندازه!
در نهایت مک دونالد، فاکتور سوم رو آتیش بازی و روشن کردن آتیش عنوان میکنه! سوزوندن وسایل خونه و آتیش راه انداختن توی خونه می تونه یکی از رایج ترین علائم بیماران روانی کوچیک باشه و البته به راحتی هم میشه تشخیصش داد. ( به هرحال راحت میتونین بوی سوختگی رو توی خونه احساس کنین و ببینین که بچه داره با کبریت ور میره)
هدف اصلی بچه هایی که این مشکل رو دارن، اینه که با آتیش زدن یه بخش هایی از خونه نشون بدن که رئیس کیه! این مشکل مخصوصاً وقتایی اتفاق میفته که بچه با پدر و مادرش دعواش شده و حسابی عصبانیه! دیدن شعله های آتیش واقعا به ذهن این بچه ها احساس خوشایندی میده و لذت می برن که که سوختن یه چیز با ارزش رو ببینن!
در نهایت این که امیدواریم اصلاً دچار همچین بچه هایی نشین اما اگر هم شدین، حتما سراغ یه روانشناس ماهر برین و پشت گوش نندازین!
